Tính cấp thiết của đề tài:

Trong những năm vừa qua thị trường khách Nhật Bản cùng với thị trường khách Trung Quốc, Mỹ, Anh, Pháp..., là những thị trường khách quốc tế cơ bản của Việt Nam. Đó cũng là những thị trường khách nguồn cơ bản của vùng Đông Nam Á và trên thế giới do là những thị trường gửi khách lớn nhất.

Trung Quốc là thị trường khách với quy mô lớn, với dân số 1,2 tỷ người, đến năm 2000 đã có trên 7 triệu người đi du lịch nước ngoài. Đến nay Trung Quốc chiếm thị phần lớn nhất trong tổng số khách quốc tế đến Việt Nam (29,3% năm 2000). Bên cạnh đó, Nhật Bản là thị trường khách có khả năng thanh toán cao, số lượng khách đi du lịch nước ngoài lớn trên 15 triệu lượt/năm. Tuy nhiên, nếu so sánh với tổng lượng khách Trung Quốc và Nhật Bản đi du lịch nước ngoài thì thị phần của Việt Nam ở hai thị trường này rất nhỏ. Vấn đề đặt ra là làm thế nào tạo dựng hình ảnh Việt Nam là một điểm du lịch hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu khách, để Việt Nam có thể thu hút, tăng thị phần khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc.

Hiện nay Việt Nam có rất ít nghiên cứu tổng quan về thị trường gửi khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc. Phần lớn dưới dạng các bài báo, số liệu thống kê lượng khách tới Việt Nam hoặc những nghiên cứu về từng mảng hoạt động đón khách Trung Quốc hoặc Nhật Bản của một đơn vị kinh doanh du lịch cụ thể. Vì vậy, đề tài "Nghiên cứu và đánh giá một số đặc điểm của thị trường Nhật Bản và Trung Quốc nhằm phát triển nguồn khách của Du lịch Việt Nam" được thực hiện với mục tiêu xây dựng một bức tranh khái quát về thị trường Nhật Bản và Trung Quốc, trên cơ sở đó đưa ra một số định hướng cơ bản để ngành du lịch khai thác hai thị trường này.

Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu: 

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu và đánh giá một số đặc điểm của thị trường khách Nhật Bản và Trung Quốc nhằm phát triển nguồn khách của du lịch Việt Nam.

Trên cơ sở mục tiêu đã đề ra, nhiệm vụ chính của đề tài là đề xuất một số giải pháp xúc tiến quảng bá và phát triển sản phẩm du lịch phù hợp với thị hiếu của hai thị trường khách Nhật Bản và Trung Quốc nhằm góp phần tăng cường thu hút họ đến Việt Nam.

Đề tài tập trung nghiên cứu một số đặc điểm cơ bản của khách du lịch thuần tuý Nhật Bản và Trung Quốc đến Việt Nam. Về không gian, đề tài giới hạn trong phạm vi điều tra nghiên cứu, phỏng vấn khách du lịch Nhật Bản ở Hội An - một điểm trong tour du lịch đặc trưng của khách Nhật Bản và nghiên cứu khách Trung Quốc ở Hạ Long - điểm du lịch chính trong tour du lịch từ Trung Quốc đến Việt Nam. Về thời gian, các số liệu phục vụ nghiên cứu đề tài được tập hợp cho 10 năm gần đây, tập trung vào giai đoạn từ năm 1995 đến nay, trên cơ sở đó đưa ra một số định hướng, biện pháp phù hợp để phục vụ cho việc xây dựng chiến lược thị trường nhằm khai thác thị trường Trung Quốc và Nhật Bản sau này.

Nội dung nghiên cứu chính:

- Nghiên cứu những vấn đề lý luận để làm cơ sở cho việc phân tích các đặc điểm cụ thể cũng như đưa ra một số định hướng, giải pháp khai thác hai thị trường khách Nhật Bản và Trung Quốc.

- Tập hợp những thông tin chung về thị trường khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc, trong đó bao gồm tình hình khách từ hai thị trường này đến Việt Nam.

- Phân tích, đánh giá những đặc điểm đặc trưng của khách từ hai thị trường nguồn nói trên tới Việt Nam dựa trên kết quả điều tra xã hội học đối với khách du lịch.

- Phân tích những tồn tại của du lịch Việt Nam trong việc khai thác thị trường Nhật Bản và Trung Quốc.

- Nghiên cứu các giải pháp chung và định hướng chiến lược marketing nhằm nâng cao hiệu quả khai thác khách từ hai thị trường nguồn nói trên đi du lịch Việt Nam.

Kết quả đạt được của đề tài:

- Thu thập được và trình bày những thông tin cập nhật phong phú, có hệ thống, độ tin cậy cao về thị trường khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc. Trên cơ sở đó đề tài đã phân tích làm rõ vai trò quan trọng của thị trường khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc đối với du lịch Việt Nam. Đây là hai thị trường chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu khách du lịch quốc tế đến Việt Nam hàng năm và có mức tăng trưởng tương đối ổn định.

- Đề tài đã chỉ ra những đặc điểm đặc trưng nhất của từng thị trường khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc bao gồm: nhu cầu, thị hiếu, khả năng chi tiêu, yêu cầu về dịch vụ, thời gian đi du lịch, cơ cấu về độ tuổi, giới tính… Đề tài cũng đã đưa ra một số đánh giá phân đoạn thị trường khách Nhật Bản và Trung Quốc có giá trị.

- Nêu giải pháp chung cho ngành du lịch gồm: tăng cường hợp tác quốc tế, thiết lập văn phòng đại diện, tạo điều kiện thuận lợi cho khách đi du lịch đến Việt Nam, đào tạo nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên phục vụ. Đề tài cũng đã phân tích, xác định các định hướng chiến lược marketing trong đó tập trung nêu chi tiết chiến lược sản phẩm, chiến lược thông tin, quảng bá đối với thị trường khách du lịch Nhật Bản và Trung Quốc.

- Đề tài đã được Hội đồng Khoa học Công nghệ cấp Bộ đánh giá cao khả năng ứng dụng vào trong thực tiễn đối với ngành du lịch, là tài liệu có ích cho các công ty lữ hành và điều hành du lịch chuyên khai thác khách Nhật Bản và Trung Quốc ở Việt Nam tham khảo. Bên cạnh đó, đề tài cũng đã được đánh giá là có khả năng ứng dụng trong công tác giảng dạy ở các trường học và nghiên cứu chuyên sâu.